Omgaan met probleemgedrag bij dementie: de ABCs-methode
Mensen met dementie vertonen soms probleemgedrag of gedragsverandering. Met de ABCs-methode kun je achter de oorzaak van dit gedrag komen. Ook geeft de methode jou tips en adviezen om samen met de mantelzorger, familie of andere zorgverleners een oplossing te vinden voor specifieke gedragsproblemen.
Wat is de ABCs-methode?
De basis van de ABCs-methode bestaat uit 4 stappen: A, B, C en s.
A = Actie: welk gedrag vertoont jouw cliënt met dementie?
Wat doet je cliënt? Waar en wanneer komt het gedrag voor? Hoe lang duurt het? Houdt het vanzelf op? Hoe ernstig is het? Hoe vaak gebeurt het?
B = Bewegers: wat is de aanleiding voor het probleemgedrag?
Wat gebeurde er in de omgeving? Hoe benaderde je jouw cliënt? Wat kan er aan de hand zijn? Is er onlangs iets veranderd voor hem of haar?
C = Consequenties: welke gevolgen heeft het gedrag?
Hoe reageert de omgeving? Wat betekenen die reacties voor jouw cliënt met dementie: door welke reacties vermindert het probleemgedrag en door welke reacties verergert het?
s = Samen: bespreek mogelijkheden voor verandering met andere betrokkenen
Wat heb je gezien? Vertoont je cliënt hetzelfde gedrag bij anderen (collega’s, mantelzorger, familie)? Wat veroorzaakte het probleemgedrag? Hoe kun je de aanleiding voor het gedrag en/of de reacties van de omgeving veranderen? Wat ga je uitproberen? Overleg je plan waar nodig met je team, de mantelzorger en/of familieleden.
Doel: gedrag begrijpen en oplossen
Met deze 4 stappen-methode leer je probleemgedrag van mensen met dementie begrijpen en oplossen. Dit is belangrijk omdat mensen met dementie (en/of hun omgeving) soms last hebben van bepaald gedrag of emoties, zoals depressie en angsten, apathie, onrustig gedrag, wanen en hallucinaties. Naast het stappenplan geeft de ABCs-methode je ook tips om met deze gedragsproblemen om te gaan.
- Bekijk en download de folder met de ABCs-methode en de tips.
Hoe gebruik je de ABCs-methode?
Als jouw cliënt met dementie gedragsproblemen vertoont, pak je de folder met de ABCs-methode erbij. Doorloop de 4 stappen. Overleg met je collega’s als dat nodig is. Betrek de familie in het proces en maak duidelijke afspraken met elkaar. Zo kunnen zij actief meedenken over de aanpak van het probleem en mogelijke oplossingen.
Meer lezen over het omgaan met dementie?
- Bekijk de opzet en resultaten van de Academische Werkplaats Dementie, waarin de ABCs-methode is ontwikkeld.
- Bekijk ons praktische handboek ‘Beter contact met mensen met dementie’ (2023): 6 hoofdstukken met informatie, oefeningen en filmpjes over dementie
- Bekijk de ’10 tips voor communiceren met mensen met dementie’.
- Bekijk en herken vroege signalen van dementie.
