Blog - Puzzel: de mogelijkheden van meerzorg

Bijna. Dus niet gelukt. Opnieuw. Verder puzzelen. De zorg en ondersteuning die ze nodig heeft, moeten binnen haar Wlz-indicatie vallen. Bij de een gaat dit makkelijk, bij de ander, zoals nu bij haar, kan dit een behoorlijke puzzel zijn.

Soms frustrerend. Altijd een puzzel op maat. Een puzzel waarbij ik uitga van de wens van mijn cliënt. Wat is belangrijk voor mijn cliënt? Welke ondersteuning past daarbij? Welk onderdeel daarvan is noodzakelijk en tot slot, hoe wordt dit georganiseerd?

We kennen elkaar al jaren, zij en ik. Ze is chronisch ziek. Lange tijd bleef haar situatie stabiel. Maar de laatste jaren zagen we haar steeds meer inleveren, meer en meer moest ze overlaten aan de wijkverpleging. Er kwam ondersteuning in de huishouding en begeleiding in dagelijkse activiteiten. Hoe ze zich hier ook tegen verzette, haar ziekte leek het uiteindelijk te winnen. Steeds opnieuw die confrontatie tussen wie ze gewend is te zijn, wat ze gewend was te kunnen en de onmacht van haar eigen lichaam dat haar in de steek laat. Steeds opnieuw afscheid van een stukje zelfstandigheid, steeds opnieuw een rouwproces met alles dat daarbij hoort. 

Als wijkverpleegkundige indiceer ik al langere tijd haar zorg vanuit de Zorgverzekeringswet (Zvw). Begeleiding en ondersteuning in de huishouding krijgt ze vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Inmiddels is ze op een kantelpunt gekomen. De zorg die zij nodig heeft, valt niet langer onder de aanspraak wijkverpleging. Inmiddels heeft ze dagelijks een aantal uur begeleiding nodig. Het lukt haar niet meer om gedurende langere tijd alleen thuis te zijn. Ze is nauwelijks nog in staat zelf te alarmeren in geval van nood. Haar zorg valt nu echt onder de Wet langdurige zorg (Wlz). 

Samen brengen we haar wensen in kaart

Ze heeft tijd nodig dit te verwerken. Het overgaan naar een andere financieringsstroom is de zoveelste confrontatie met haar verdere achteruitgang. Wat nu? Moet ze opgenomen worden? Zal ze thuis kunnen blijven wonen? En hoe moet dat als ze nog verder achteruitgaat, als ze nog meer in gaat leveren?

Samen brengen we haar wensen in kaart. Wat is belangrijk voor haar? Hoe ziet ze haar toekomst? Wat zou ze graag willen en dan… Wat is ervoor nodig om dat te bereiken, welke mogelijkheden zijn er? De verpleegkundige zorg die ze heeft, is noodzakelijk. Daarin is geen ruimte te vinden. Meer ondersteuning in de huishouding dan, of toch meer begeleiding? Wat kan ze zelf rondom bijvoorbeeld eten? Als alles precies op de juiste plaats klaarstaat, lukt het haar dit zelf te pakken. Maar ja, dan moet het wel precies op de juiste plaats staan. Ook belangrijk: welke risico’s zijn er met betrekking tot haar beeld van de toekomst? Ze wil zo graag thuis blijven wonen. Ze kan nu al nauwelijks zelf alarmeren, hoe zal dat in de toekomst gaan? Zal ze dan ‘s nachts alleen kunnen blijven? Zal ze dan haar vertrouwde team zorgverleners kunnen blijven houden of misschien wel met een persoonsgebonden budget mensen inhuren die in de nacht kunnen blijven? Dit zijn de gesprekken die we de afgelopen periode hebben gevoerd. Soms maakten we hiervoor een afspraak, soms gewoon tijdens de zorg. Minder formeel, maar zeker zo belangrijk.

Alle zorg bij één loket

Nu is het zover. Haar indicatie is toegewezen. De puzzelstukjes, de antwoorden op de vragen, heeft ze de afgelopen periode aangereikt. Het kader, de indicatie, waarin alles moet gaan passen, is bekend. Ik realiseer me dat, hoewel dit niet altijd makkelijk is, de Wlz zeker ook voordelen heeft. Niet ieder jaar opnieuw indiceren, alle zorg, begeleiding en ondersteuning die nodig is bij één loket. Geen aparte indicaties meer voor wijkverpleegkundige zorg en begeleiding en ondersteuning vanuit de Wmo. Zorg die de cliënt krijgt is niet, zoals binnen de Wmo kan gebeuren, afhankelijk van de gemeente waarin je woont.

Wat is voor haar het meest gunstig om aan haar hoofddoel, haar belangrijkste wens, te kunnen voldoen, binnen het kader dat er is? Wat is reëel? Wat is haalbaar? Is het aantal uren zorg dat is toegewezen (het zorgzwaartepakket) toereikend? Er zijn in haar situatie mogelijkheden om meerzorg aan te vragen. Bijvoorbeeld omdat er extra kosten zijn, juist omdat iemand thuis blijft wonen. Of als iemand extra zorg nodig heeft. Zorginstituut Nederland geeft aan in welke situaties het mogelijk is om voor meerzorg in aanmerking te komen. Dat is een hele verbetering, want tot enkele jaren geleden was dit niet eens mogelijk. Bij haar is meerzorg absoluut nodig. Hoe moeilijk dit misschien ook is, er zijn grenzen aan wat thuis gerealiseerd kan worden. Er zijn situaties waarin thuisblijven niet mogelijk is. Dit kan te maken hebben met bijvoorbeeld veiligheid, als iemand echt niet alleen kan blijven, maar ook met kosten. Geen makkelijke boodschap. Wel een belangrijke boodschap juist voor de veiligheid van onze cliënten, maar ook voor betaalbare en toegankelijke zorg voor iedereen in Nederland, nu en in de toekomst.

Met een duidelijke onderbouwing lukt het om de indicatie te verhogen. Uiteindelijk, na flink wat passen en meten, is het gelukt. Binnen de mogelijkheden van haar indicatie, ligt een stevig fundament voor de zorg en ondersteuning thuis, passend bij haar leven, bij haar mogelijkheden en haar beperkingen. De puzzel past.

Wil je meer lezen over de mogelijkheden van meerzorg binnen de Wet langdurige zorg? 

Lees onze webpagina over de Wet langdurige zorg (Wlz) of bekijk de resultaten van ons praktijkproject Wetgeving en financiering van de langdurige zorg.