Tool: ZelfredzaamheidsRadar
Om zelfredzaamheid te stimuleren bij je cliënt, moet je weten wat hij of zij nog zelfstandig kan. Als jouw cliënt dat zelf niet zo duidelijk kan aangeven, is de ZelfredzaamheidsRadar een handig hulpmiddel. Samen met je cliënt vul je in bij welke dagelijkse handelingen hij of zij hulp nodig heeft of juist niet. Vervolgens kun je zijn of haar zelfredzaamheid waar nodig verbeteren.
Wat is de ZelfredzaamheidsRadar?
De ZelfredzaamheidsRadar is een cirkelvormig schema met 15 verschillende domeinen, zoals aan- en uitkleden, mobiliteit, hygiëne, eten en drinken, enzovoort. Samen met je cliënt geef je per domein zijn of haar zelfredzaamheid aan met een cijfer. Wanneer je alle domeinen hebt ingevuld, zie je op welke onderdelen jouw cliënt slecht scoort. Vervolgens bekijk je hoe je zijn of haar zelfredzaamheid op die onderdelen kunt verbeteren. Je kunt de digitale ZelfredzaamheidsRadar online invullen. Een papieren versie van de ZelfredzaamheidsRadar kun je bestellen via www.zelfredzaamheidsradar.nl; de radar is het vijfde product in het winkeltje.
Hoe gebruik je de ZelfredzaamheidsRadar?
Hieronder lees je in 4 stappen hoe je de ZelfredzaamheidsRadar gebruikt:
1 Pak de ZelfredzaamheidsRadar erbij
Download de digitale ZelfredzaamheidsRadar of pak de papieren versie erbij en ga rustig zitten met je cliënt.
2 Geef elk domein een cijfer
De ZelfredzaamheidsRadar heeft 15 domeinen. Samen met je cliënt geef je elk domein een cijfer van 1 t/m 5: 1 = volledig afhankelijk 2 = grotendeels afhankelijk 3 = deels afhankelijk 4 = deels zelfstandig 5 = (vrijwel) volledig zelfstandig
3 Vul de scores in op de radar
De scores vul je in op de radar: 1 zit steeds dicht bij het centrum, 5 zit het verst naar buiten. Als je in de digitale radar cijfers invult, verschijnt er automatisch een lijn tussen de verschillende domeinen. Bij de papieren versie verbind je zelf de punten. Zo breng je de zelfredzaamheid van je cliënt stap voor stap in beeld. Je ziet eenvoudig op welke domeinen je cliënt minder goed scoort, en of er verbanden zijn tussen deze domeinen. Bijvoorbeeld: een cliënt wil minder drinken, omdat hij bang is dat hij naar het toilet moet, wat lastig is door een mobiliteitsprobeem. Het is dus zinvol om alle domeinen door te nemen en te kijken of er samenhang is tussen bepaalde onderdelen.
4 Bedenk oplossingen om de zelfredzaamheid te verbeteren
Als je weet met welke activiteiten en handelingen jouw cliënt moeite heeft, zoek je samen met de mantelzorger en je cliënt naar oplossingen om de zelfredzaamheid te vergroten. Soms helpt een praktisch hulpmiddel, zoals een steunkousaantrekker. Soms biedt een technologische oplossing uitkomst, zoals zorg op afstand. En soms moet je handelingen blijvend overnemen van je cliënt, omdat hulpmiddelen niet meer helpen. Met de zoekfunctie op www.goedgebruik.nl vind je veel hulpmiddelen en technologische oplossingen om iemands zelfredzaamheid te vergroten. Van deze database is een app gemaakt voor op je mobiele telefoon of tablet. Dat maakt het zoeken naar hulpmiddelen nog eenvoudiger! Klik bij downloads op de flyer van de app.
Oefenen met de ZelfredzaamheidsRadar
Om te leren hoe je met de ZelfredzaamheidsRadar werkt heeft VKI een e-learningmodule ontwikkeld. Om te oefenen met de ZelfredzaamheidsRadar kun je 8 casussen (pdf) downloaden.
Meer lezen over zelfredzaamheid
- Op www.zelfredzaamheidsradar.nl vind je onder meer de digitale en papieren radars, een gratis e-learning module, instructiefilmpjes en binnenkort ook een handige app.
- Meer informatie over de ZelfredzaamheidsRadar en zelfredzaamheid in het algemeen vind je op gezondenzeker.nl.
- Veel hulpmiddelen om iemands zelfredzaamheid te verbeteren vind je in de Hulpmiddelengids ‘Handig bij Zelfstandig’ van de Gemeente Amsterdam (zie downloads).
- Bij het boek Verpleegkundige ondersteuning bij zelfmanagement is een film verschenen over de radar.
